Haaksbergen 20 april 1936
De grote regenval der laatste dagen heeft het water in de Buurser- en Schipbeek doen stijgen. Enorme watermassa’s worden uit Westfalenland aangevoerd, die met de kleinere beekjes die op de Schipbeek loozen, het anders zoo rustige riviertje tot een forschen stroom hebben doen aanzwellen. Tal van weilanden en ook laag gelegen bouwland staan onder water.
Haaksbergen 24 april 1936
De gang naar Buurse leverde weinig op. Hier heeft het water op de breede beek snel een uitweg gevonden en klachten hebben we dan ook niet vernomen. Doch weiden waren overstroomd, doch dat had geen schade opgeleverd. Vergelijkt men de hooge stand van thans met dien van 1933, toen hevige zomerregens tot flinke overlast gingen leidden, dan is de wateroverlast thansrijk geringer geweest. Het geen wellicht een extra argument is voor degenen, die verder blijven teekenen tegen de voorgenomen Buurserbeek – verbetering. Verschillende boerderijen, die in 1933 overlast hadden en weiden, die overstroomd waren, bleven nu droog.
Haaksbergen 3 juli 1936
Hoe krachtig de stormwind was. Door de hevige stormvlagen, waarmede het jongste onweder gepaard ging, is zoowel in het Veen als op den Enschedeschenweg een met hooi beladen wagen radicaal omvergeworpen. Persoonlijke ongelukken deden zich daarbij niet voor.
Haaksbergen 16 juli 1936
Te Haaksbergen hebben de hevige stormvlagen eveneens op tal van plaatsen sporen achter gelaten. Het electrisch laagspanningsmet raakte op meer dan een plaats defect; ook de telefoonleiding naar Isidorushoeve; een groot aantal boomen werd ontworteld. Bij de boerderij Jaartsveld, in een weide aan den Enschedeschen weg, ging ’n zware eik omver, in zijn val de afrastering vernielend. Verder allerwege omgewaaide vruchtbomen, platgeslagen roggevelden, terwijl de toch al niet zwaar beladen appel- en perenboomen hun vruchten als prooi aan de elementen moesten afstaan.
Aanbrengen waterkering bij villa Jordaan. Wegen nabij de Buurserbeek.
Haaksbergen 23 september 1936
Ernstige overstromingen in Haaksbergen en Buurse. Sinds menschenheugenis rees het water niet zo hoog. Verwaarloozing der Buurserbeek de oorzaak? Een sloot wordt tot kolkende rivier.
Het water in de Buurserbeek stond tot boven aan de hooge oevers en had zich zelfs een weg gebaand over die oevers heen, zodat het groote uitgestrektheden grond onder water waren gezet. De Buurserbeek is wel eens eerder overstroomd, maar zoo hoog hadden wij het water toch nog nimmer gezien. Zoo hoog hebben trouwens ook de boeren in Haaksbergen en Buurse zelf het water nog nooit zien staan. Een dertigjarige landbouwer voegde er aan toe: Zelfs mijn vader kan zich niet herinneren, dat hij ooit het water zoo hoog heeft gezien. Zoo was het op plaatsen, die de reputatie hebben hoog en droog te zijn, staat alles nu blank. Gronden, die bij vorige overstroomingen niet het minste te lijden hadden, zijn thans geïnundeerd. Het water was op verschillende plaatsen zoo hoog gestegen, dat het gelijk stond met het bruggedek.
Zowel in Buurse, als in Haaksbergen zijn verschillende boerderijen door het water omringd. In Haaksbergen is dat onder meer het geval met de boerderij van Ter Huurne te Langelo. Langelo ligt hoog. Maar het water is er desondanks gekomen en stroomde gistermiddag aan den eenen kant de boerderij in en aan de anderen kant er weer uit. Het vee had men van de hofstede moeten verwijderen, omdat de varkens dreigden te verdrinken en de paarden tot over hun knieën in het water stonden. Eilandjes werden gevormd door hooitoppers, die een triesten aanblik boden en waarvan het hooi sterk geleden heeft. Maar ook aan de nog op het veld staande groenten en aan de aardappelen heeft het water natuurlijk het tegendeel van goed gedaan.
Vanaf de Vloedstegenbrug in den weg Haaksbergen-Eibergen tot aan het begin van de even voorbij Buurse gelegen Hanebulten was het overal eender. Nergens was het water binnen de oevers gebleven.
Bij den Haaksberschen Watermolen, waar anders ’n verval van ongeveer vier meter tusschen de beek voor en achter de molenstuw bestaat, bedroeg dit verval thans nauwelijks anderhalven meter. Een schuimende en kolkende watermassa stortte zich in de lage beekbedding, de waterspiegel rees in zeer snel tempo, een woest meertje lag thans waar anders een plasje ligt. Een triesten aanblik boden de vele zomerhuisjes, die hier zijn neergezet. Hoe hoog men ook gebouwd had, het water stond er een halven meter hoog omheen: ze waren onbereikbaar geworden. In een kippenhog van den molenaar stond het water 70 c.M. hoog, zodat de kippen genoodzaakt waren den heelen dag op stok te blijven. En weer wat verderop in de nabijheid van de villa van der familie Jordaan, bij de Morsinkhofbrug, was men druk doende om de oevers op te hoogen met zandzakken. Een vijftiental mannen was hier aan den arbeid met spaden. Rondom stond het land al onder water en de villa liep kans door het water omringd te worden.
In Buurse hetzelfde liedje. Ook hier overstroomde velden. Ook hier wateroverlast voor de boerderijen. De Oortjessluis stond wagenwijd open. Het water spoot er als het ware doorheen. En het was dit water, dat de overstroomingen bij Boekelo veroorzaakt moet hebben.
Waar men ook keek, het was overal hetzelfde, bij de Morsinkhofbrug te Haaksbergen, bij de Lanheeterbrug bij de Klaashuisweg, die overstroomd was, bij den zoogen. Kalkoven, bij de boerderijen van Mengerink en Geerdink, in Buurse bij de erven Laakmers en Koekoek, overal een zee van water en zeer veel ongerief. Onder meer zijn tal van weiden, die anders in het najaar nog lang dienst doen, onbruikbaar geworden.
Natuurlijk rijst de vraag, waardoor deze abnormaal hooge waterstand veroorzaakt is. Van tal van zijden werd ons verklaard, dat de Buurserbeek de laatste jaren niet schoon is gemaakt, omdat men in de veronderstelling leefde, dat wel spoedig een begin zou worden gemaakt met de uitvoering van de verbeteringsplannen van het Waterschap Schipbeek. Nu zich de laatste dagen een hevige regenval heeft voorgedaan, die in Duitschland het karakter van een wolkbreuk heeft aangenomen, kon de vervuilde beek het water niet snel genoeg afvoeren. Het water steeg van oogenblik tot oogenblik en moest ten slotte wel buiten de beekoevers treden.
Zelfs werd ons door verscheidene bewonders van Haaksbergen en Buurse te kennen gegeven, dat men opzet vermoedde. Moedwillig zou de provincie de beek, die anders ieder jaar gereinigd wordt, hebben laten vervuilen, om daardoor argumenten in handen te krijgen voor de normalisatie van de beek. De omwonenden achtten verbetering echter overbodig. Abnormale regenval en beekvervuiling zijn h.i. de oorzaak.
Wat de autoriteiten zeggen: De ware oorzaak van de inundaties is gelegen in het feit dat er een geweldige regenval heeft plaats gehad en de Buurserbeek een te geringe capaciteit heeft om dit water af te voeren. Tegen ’n regenval, gelijk die zich Zondag voordeed, is niets bestand. Daar komt nog bij, dat men op Duitsch gebied, bij de Haarmuhle zeer snel het water heeft afgevoerd. Dit stortte zich met geweld in de nauwe bedding van de Buurserbeek en overstrooming was toen niet meer te voorkomen. Ook ten gevolge van de vele ontginningen stroomt het water sneller dan vroeger naar Nederlandsch gebied. En hier zit men met de gebakken peren, omdat de beek te geringe capaciteit heeft.
De schipbeek Bandjirt bij de watermolen in Haaksbergen.
Haaksbergen 24 september 1936
Door den zwaren regenval van de laatste dagen is het water in de Schipbeek tot een bedenkelijk peil gestegen. De anders zoo rustige beek is aangezwollen tot een forschen stroom en vrijwel overal spoelt het water met geweld over den wal. Kolkend en schuimend spoedt het water zich door de nauwe beek.
Haaksbergen 25 september 1936
De Buurserbeek overstroomd. Ondanks onzen heel natten zomer, een regenhoeveelheid, zooals we die in jaren niet hebben gekend, heeft de Buurserbeek haar taak volledig verricht en al dat water zonder ongerief afgevoerd naar het “kanaal dat men van de Schipbeek gemaakt heeft”. En dat ondanks het feit, dat tengevolge van de vele ontginningen in Duitschland het water veel sneller dan vroeger naar Nederlandsch gebied afstroomt, ondanks de geringe capaciteit, de nauwe bedding van de Buurserbeek, ja, ondanks het feit dat die beek twee jaar niet is schoongemaakt. Het lijkt er op dat waar deze beek tot zoo iets in staat is het geschreeuw over een noodzakelijke verbetering eenigermate hol klinkt. Nog eens, de beek heeft volledig en onder voor haar ongunstige omstandigheden, gedaan wat van haar verwacht mag worden, ze is geen oogenblik in gebreken gebleven. Maar nu is ze dan toch buiten haar oevers getreden en de menschen, die het vergetelijke, onvervangbare natuurschoon langs de Buurserbeek willen opofferen aan hun voorliefde van breede kanalen juichen. Men denkt niet aan de oorzaak, of oorzaken dezer overstromingen.